Natura, wiedza i polityka na polskim Polesiu do 1945 roku
Wydawca: Kraków: Universitas 2022
ISBN: 978-83-242-3958-0 (II wyd.), 978-83-242-3867-5, 978-83-242-3794-4
PL / ENG
O Polesiu na ogół pisano tak, jakby niczym nie różniło się od innych krain. A przecież wszystko tam wyglądało inaczej – siano zbierano, stojąc po kolana w błocie, na pińskim targu handlowano wprost z łodzi, a centralna część Polesia na kilka miesięcy w roku zamieniała się w śródlądowe morze. Sławomir Łotysz podjął próbę przepisania międzywojennej historii tej krainy, za punkt wyjścia przyjmując wszechobecne tam mokradła. Plany ich osuszenia były w tym okresie, jak dowodzi, głównym elementem polityki państwa wobec ziem wschodnich, bowiem dopiero odwodnienie Polesia otwierało drogę do jego kolonizacji.
Spis treści: PDF
Wyróżnienia i Nagrody
Nagroda im. Jana Jędrzejewicza
Książka została dostrzeżona już po raz trzeci!!! Pińskie Błota otrzymały wyróżnienie w konkursie na najlepszą pracę w zakresie historii nauki i techniki im. Jana Jędrzejewicza. Nagrodę przyznaje Komitet Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk oraz miasto Płońsk, w którym astronom i popularyzator nauki dr Jędrzejewicz żył i pracował.
***
Nominacja do Nagrody Historycznej “Polityki” w kategorii Prace naukowe
Uzasadnienie Jury (Barbara Klich-Kluczewska):
To nowatorskie spojrzenie na dzieje Polski i regionu z perspektywy historii środowiskowej, czyli splecionych dziejów człowieka i przyrody. To fascynujące dzieje politycznych zmagań o losy nieistniejącego już dzisiaj świata mokradeł Polesia i żyjących w symbiozie z nimi Poleszuków.
Sławomir Łotysz pewnie porusza się tak w obszarach historii medycyny, jak historii wojskowości czy wyobrażeń społecznych. Równie uważnie przygląda się procesom orientalizacji Polesia jako regionu „na kresach”, także politycznym przepychankom i naukowym debatom wokół niezrealizowanej ostatecznie w II RP idei nowej „poleskiej Holandii”.
W książce wybrzmiewają nasze współczesne lęki. Przed suszą, ociepleniem klimatu, wreszcie – błędnymi decyzjami ludzi, którzy myślą wciąż w kategoriach „postępu” albo tylko własnego politycznego zysku.
* * *
Nagroda “Przeglądu Wschodniego”
Książka otrzymała Nagrodę „Przeglądu Wschodniego” w kategorii „Dzieło Krajowe” za rok 2022, przyznawaną przez Studium Europy Wschodniej UW. Uroczystość wręczenia nagrody odbyła się 25 marca w Sali Senatu UW w Pałacu Kazimierzowskim. Laudację wygłosiła profesor Anna Engelking z Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
Z werdyktu Jury: Laureat Nagrody zdołał przygotować znakomite dzieło, pierwszą monografię tego zagadnienia i tego obszaru, pisaną z perspektywy multidyscyplinarnej obejmującej różnorodne dyscypliny naukowe: od socjologii i postkolonialnych teorii politologii po biologię i ekologię, co daje czytelnikowi obszerny zasób wiedzy oraz może stanowić punkt wyjścia i pewien wzór do dalszych badań.
Z recenzji wydawniczych
“Choć jest to książka naukowa, została napisana żywym i bogatym eseistycznym językiem, dzięki czemu wciąga czytelnika już od pierwszej strony i do ostatniej stanowi pasjonującą lekturę”.
dr hab. Anna Engelking, prof. PAN
“Książka Pińskie błota jest pierwszą monografią z dziejów II RP pisaną świadomie z perspektywy środowiskowej, pokazującą ekologiczny wymiar kluczowych debat o tym etapie polskiej historii”.
dr hab. Adam Izdebski
Recencje
Recenzja na portalu Nasha Niva (w języku białoruskim i rosyjskim). Jej autorem jest Alaksandr Bieły (Аляксандр Белы), opozycyjny białoruski historyk.
Opinie Czytelników
Opinie Czytelników są dla mnie bardzo ważne, dlatego wdzięczny jestem wszystkim, którzy po lekturze Pińskich Błot zechcieli podzielić się swoimi wrażeniami: https://lubimyczytac.pl/ksiazka/5021124/pinskie-blota-natura-wiedza-i-polityka-na-polskim-polesiu-do-1945-roku#
“Echa Polesia. Kwartalnik Polaków na Polesiu”:
https://polesie.org/11305/pinskie-blota-natura-wiedza-i-polityka-na-polskim-polesiu-do-1945-roku-kolejna-nowa-ksiazka-o-polesiu/
Prezentacje
Publiczne prezentacje książki na targach książki, konferencjach, seminariach i audycjach radiowych [czytaj więcej].
gdzie kupić?
Książkę można zamówić bezpośrednio na stronie Wydawcy:
lub w księgarniach online, jak na przykład:
https://bonito.pl/produkt/pinskie-blota-natura-wiedza-i-polityka-na-polskim-polesiu-do-1945-ro-2
Cytowania
Bienias, Barbara (2023). “Jak (nie) pisać o Mikołaju Koperniku – refleksje na marginesie nowych biografii,” Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 68(2): 187-212. https://doi.org/10.4467/0023589XKHNT.23.020.17882 (OPEN ACCESS)
Mialik, Alexander M. (2023). “The history of the study of the flora of Pripyat Polesie,” (in Russian with English summary), Studies in the History of Biology 15(2): 7-37. http://shb.nw.ru/wp-content/uploads/2023/07/IBI_2023_02_compressed_compressed.pdf#page=31 (OPEN ACCESS)
Pospiszyl, Michał (2023). “The Fifth Element: The Enlightenment and the Draining of Eastern Europe,” Environmental History 28(2): 361-388. https://doi.org/10.1086/723839 (OPEN ACCESS)
Zysiak, Agata (2023). “Ludowa historia Polski: Historia wyzysku i oporu. Mitologia panowania. By Adam Leszczyński. Warsaw: Wydawnictwo W.A.B., 2020. 667 pp. Notes. Bibliography. Index. Tables. zɫ59.99, paper. – Bękarty pańszczyzny: Historia buntów chłopskich. By Michał Rauszer. Warsaw: Wydawnictwo RM, 2021. 280 pp. Appendix. Notes. Bibliography. Index. Figures. zɫ39.99, paper – Chamstwo (Rabble). By Kacper Pobłocki. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2021. 384 pp. Notes. Bibliography. Index. zɫ49.90, hard bound,” Slavic Review 82(1), 184-193. doi:10.1017/slr.2023.105
Jak cytować?
Sławomir Łotysz, Pińskie błota. Natura, wiedza i polityka na polskim Polesiu do 1945 roku, Kraków: Universitas 2022.
Książka powstała w wyniku realizacji projektu badawczego nr 2015/19/B/HS3/03553 finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki [czytaj więcej].